13 czerwca 2025 r. na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach odbyła się konferencja „Pracownicze uprawnienia rodzicielskie – kierunek zmian w przepisach prawa pracy i ubezpieczeń społecznych”. Partnerami wydarzenia byli: Sąd Okręgowy w Kielcach, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Fundacja Share The Care. Patronat honorowy nad konferencją objęła Agnieszka Dziemianowicz-Bąk – Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W konferencji wziął udział Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki.
Patronat medialny nad wydarzeniem objęły: Radio Kielce, TVP3 Kielce.
Uczestników konferencji przywitała Prorektor ds. Kształcenia dr hab. Mariola Wojciechowska, prof. UJK.
Marcin Stanecki Główny Inspektor Pracy w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na zmiany legislacyjne, które ułatwiają funkcjonowanie rodziców w pracy:
„Ostanie lata zaowocowały wieloma nowymi przepisami rozszerzającymi ochronę i uprawnienia pracowników w okresie rodzicielstwa. To wyraz troski państwa o rodziców godzących role zawodowe i domowe. Naszym zadaniem jest dbanie o to, by te rozwiązania były przestrzegane i mogły być w pełni wykorzystywane w praktyce. Dlatego nie tylko prowadzimy kontrole w tym zakresie, ale też udzielamy tysięcy porad pracownikom i wspieramy pracodawców, by regulacje dla pracujących rodziców były właściwie stosowane. Nowe przepisy często wywołują wiele pytań, wątpliwości, które staramy się rozwiewać”. Marcin Stanecki Główny Inspektor Pracy
Następnie nadinspektor pracy w Okręgowym Inspektoracie Pracy w Kielcach Dorota Langer-Żuk wygłosiła prelekcję pt. „Ochrona życia rodzinnego w prawie pracy”. Przybliżyła historyczne uwarunkowania kształtowania się prawa rodziców w Polsce oraz zwróciła uwagę na rolę inspektorów pracy m.in. Haliny Krahelskiej w budowaniu relacji pracodawca – rodzic. Wykład zakończyła cytatem:
„Życie ma podwójny wymiar. To życie składające się z dwóch części: pracy i rodziny, które tworzą jedność. W rzeczywistości bowiem praca i rodzina są dwoma biegunami naszego życia indywidualnego , jak również społecznego. Każda z tych płaszczyzn jest odbiciem drugiej . Są one nierozdzielne” – Marie-Agnes Barrere-Maurisson
Dr Paulina Matyjas-Łysakowska z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach skłoniła słuchaczy do refleksji na temat tego, czy ciężar odpowiedzialności za harmonizację życia zawodowego i rodzinnego powinien spoczywać na pracodawcy, czy to państwo powinno bardziej angażować się, realizując obowiązki wynikające chociażby z art. 18 Konstytucji: „Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej”.
Prof. UJK dr hab. Andrzej Adamczyk przedstawił problematykę dochodzenia roszczeń z tytułu świadczeń rodzicielskich przed ZUS i Sądem.
Karolina Andrian z Fundacji Share the Care pokazała, jak wygląda równość rodzicielska w Polsce w kontekście założeń wynikających z dyrektywy work-life balance. W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę, że pomimo wielu pozytywnych zmian w prawie, które ułatwiają większe zaangażowanie obydwojga rodziców w opiekę nad dzieckiem, to nadal matka jest jej głównym ogniwem. Jako przykład podała, iż tylko 21 % ojców wykorzystuje tzw. L4 z powodu choroby dziecka. Prelegenta zachęcała, aby dobrze korzystać z narzędzi prawnych, dzięki którym codzienna praktyka Polek i Polaków w łączeniu obowiązków zawodowych i rodzinnych może wyglądać zdecydowanie lepiej.
Następnie Robert Kaczmarski – zastępca naczelnika Wydziału Zasiłków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział Kielce wygłosił wykład nt. „ Wysokość zasiłku macierzyńskiego za czas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego”.
Ireneusz Krawczyński Prezes Sądu Rejonowego w Sandomierzu przedstawił najciekawsze orzecznictwo sądowe dotyczące ochrony uprawnień rodzicielskich. Zwrócił uwagę, że zdecydowana większość powództw o ochronę uprawnień rodziców jest inicjowana przez kobiety. Sędzia podkreślił również, że Sąd Rejonowy często podczas przewodów sądowych spotyka się z opiniami Państwowej Inspekcji Pracy wydawanymi dla pracodawców i pracowników.
Marzena Pilarz-Herzyk (mamaprawniczka.pl) z Kancelarii Doradztwa Prawnego opowiedziała o błędach pracowników i pracodawców w uzyskiwaniu uprawnień związanych z rodzicielstwem. Zwróciła uwagę, że często są one wynikiem niejasnej interpretacji przepisów i komunikacji ze strony instytucji zajmujących się tą problematyką.
Na koniec Joanna Majda kierowniczka ds. Rozwoju i Zaangażowania Pracowników w Lidl Polska przedstawiła dobre praktyki dotyczące ochrony życia rodzinnego w regulacjach wewnętrznych w zakładzie pracy. Opowiedziała o polityce wewnętrznej firmy, która ułatwia powrót pracowników z urlopów związanych z rodzicielstwem.
Po części wykładowej uczestnicy konferencji wzięli udział w panelu dyskusyjnym z udziałem prelegentów oraz Głównego Inspektora Pracy. Rozmawiano m.in. o różnicach pomiędzy małymi i dużymi pracodawcami w kwestii powrotu pracowników do pracy po okresie nieobecności z tytułu uprawnień macierzyńskich oraz wymieniano cenne uwagi na temat uelastycznienia pracy pracującym rodzicom.
Galeria
